Matematikkruner

Eg kjende ikkje til dette før eg las det i tangenten, i ein artikkel skrive av tidlegare kollega Mike Naylor (Matematikkbølgen / Amborneset Matematikkpark). (Sjå tangenten nr. 3, 2016.) Her sett vi alle sifra i ein sirkel og bestemmer oss for ei gangetabell, for eksempel 3-gangen. Så ganger vi kvart siffer på sirkelen med dette talet og trekker ein strek frå sifferet til resultatet av gangestykket. For eksempel kan vi trekke strek frå 1 til 3, sida 1 x 3 = 3. Om vi havnar over 10, ser vi kun på einarsifferet. Så frå 7 trekkjer vi ein strek til 1, sida 7 x 3 = 21. Om sifferet er det same som einarsifferet til svaret, så lagar vi ei lite sløyfe rundt sifferet.

Så kan ein jo prøve med addisjon i staden for multiplikasjon.

Kva observerer du? Kor mange samanhengar klarar du å finne?

Her kan du prøve:

NUXO - fem på rad med tall

Ein fin ting med å jobbe med studentar på alle nivå er at ein alltids får innsyn i noko nytt. (Onde tunger skal ha det til at det blir meir og meir av dette jo eldre ein blir. For noko tull.) For nokre veker sida blei eg spurt om å spele kort etter timen, noko eg eigentleg ikkje hadde gjort på veldig mange år (Kortspel er heller ikkje ein favorittaktivitet. Usikker på kvifor, men det har aldri appellert noko særleg). Det viste seg at spelet var Casino, og at det hadde ikkje så reint få innslag av matematikk. (Eg hadde nok prøvd å lere meg Casino for tjue år sida og, men no var alt borte gitt!)
Litt mindre tilfeldig er det at masterstudentane på kurset Modellering og IKT har som arbeidskrav å skrive om ein nettstad eller ein applikasjon for matematikklering. Da er det ofte gode tips å finne. Eit av krava er at dei skal analysere noko som ikkje har vore analysert av dei andre studentane, korkje i år eller foregåande år. I år var det eit par ting som fall svært godt i smak, kanskje ikkje i kraft å vere dei mest lererike, men for å ha skapt mest engasjement.

Nuxo var eit av desse spela som skapte engasjement. Dette er ein slags fem-på-rad, men i staden for å sette kryss der ein vil må ein gjere eit reknestykkje som gir eit ønsket tal som svar - slik at ein kan sette eit kryss eller runding i akkurat den ruta ein hadde planlagt.

Ein kikk på spelebrettet gjer det kanskje litt greiare å forstå. Ein får oppgjeve eit tal, i dette høve 15 (sjå øvst til høgre). Så skal ein velje ein regneart. I dette spelet har ein valet mellom ganging og deling (dei to knappane nederst). Så må ein velje to tal på spelebrettet. Først må ein velje det ein skal gange eller dele med, og så må ein finne svaret på det reknestykkjet ein har laga. Ein kan til dømes her trykke på deleteiknet, så på 5-talet på spelebrettet, og så må ein trykkje på 3-talet å brettet. Med litt kløkt klarer ein å finne taktiske tal slik at ein kan bruke eit av dei for å byggje opp fem på rad, og med litt meir kløkt får ein utnytta begge tala.

Ein vel ved spelets start om ein skal spele med litt lavare tal, og kva for rekneartar ein vil fokusere på.

Ein spelar mot kvarandre eller mot ein robot, der ein kan velje nivået. Ein treng ikkje å vere påkobla samstundes for å spele, men ein kan gjere sine flytt og så sende over turen til motstanderen. Så ein kan spele over lengre tid og det er ikkje naudsynt å vere i umiddelbar nærleik.

Dette må vel vere ein mykje artigare og meir givande måte å øve multiplikasjon på, enn å pugge gangetabellen på vanleg vis. Det vart iallfall stort engasjement da vi prøvde dette i klassen!


Last ned gratis på
https://play.google.com/store/apps/details?id=no.playway.android.nuxo&hl=no

Spill: Wuzzit Trouble!

The Wuzzits need you! Det fins en bråte apper for å jobbe med matematikk og for å lære matematikk. Det kanskje best kjente eksemplet nå for tiden er nok Dragonbox (De siste ukene har det nok riktignok handlet mest om at elever _ikke_ ble bedre i algebra av Dragonbox. Her trengs det riktignok en del flere studier, men artikkelen fra tangenten var iallfall ikke videre positiv. Her er rapporten den bygger på). 

Keith Devlin er en anerkjent fagdidaktiker i matematikk. Han har skrevet en hærskare av bøker, både innenfor vitenskapsfaget matematikk, fagdidaktikk og rent populærvitenskaplig. (Min favoritt er nok  the language of mathematics). Spennende er det da at han har stått bak utviklingen av spillet Wuzzit Trouble, som du finner både til Android og iOS-enheter. 

Spillet følger de vanlige skjemaene med at man får en til tre stjerner for hvert gjennomført brett, og må låse de opp etter hvert som man turer fram. Akkurat som Angry Birds og alle de der. 

I dette spillet er oppgaven din å trekke opp et hjul med et bestemt antall omdreininger. Når du slipper snurrer hjulet rundt og får et større hjul til  bevege seg i motsatt retning.

Hensikten er å få snurret det store hjulet slik at nøklene i tur og orden havner øverst der den grønne trekanten er. På bildet over ser du tallet fem på det lille hjulet. Det vil si at hver omdreining du trekker det opp med får det store til å flytte seg fem hakk i motsatt retning. Vi ønsker at det store hjulet skal flytte seg først 5, så 5 til, så 5 til og så 5 til. Da har det store hjulet stoppet opp på både 5, 10, 15 og 20 og alle nøklene blir låst opp. Vi kan altså løse oppgaven ved å trekke det minste hjulet rundt fire ganger. 

På bildet over har vi snurret det minste hjulet rundt en gang i negativ retning. Når vi slipper spinner det i den oransje pilens retning og får det store hjulet til å snurre slik at det står 55 øverst og nøkkelen er fri.

Det deles ut stjerner og det er om å gjøre å bruke minst mulig trekk for å låse opp alle nøklene.

På bildet over ser vi at vi må snurre først den ene veien og så den andre. Eller klarer vi å komme helt rundt ved å snurre en og samme vei? Vi kan maks trekke opp det lille hjulet med fem omdreininger...

Dette spillet virker passe meningsløst til å begynne med, men etter hvert ser man at man virkelig må tenke logisk før man trekker opp det lille hjulet med riktig antall snurr i riktig retning. Det er litt vanskelig å forklare, her er det bare å prøve selv!

Last ned til Android eller iOS!

Hvilket gangestykke er vanskeligst?

Harald Eia og Atle Antonsen har sin vri på hva som er vanskelige og søte regnestykker, men hva er den aller vanskeligste? Sånn på ordentlig?

Noen forskere har gjort en studie for å få dette klart. Og svaret? Seks ganger åtte:

http://www.guardian.co.uk/news/datablog/2013/may/31/times-tables-hardest-easiest-children

Polsk multiplikasjonsmagi

Kom over denne via StumbleUpon:

Multiplikasjon